15 yaş, ergenliğin artık çocukluğa değil yetişkinliğe yakın kısmının başlangıcıdır. Yani birey önceki hallerine göre daha olgun davranmaya başlamaktadır. 15 yaş dönemde çocuğun en büyük amacı ailenin dışında da varlığını hissetme ve ispatlama çabasıdır. Bir gruba dahil olma, o gruptaki kişilere kendini kabul ettirme ve arkadaşlıkların önemi son derece fazladır bu dönemde
Birey hayatı ile ilgili kararlar alınken ailesinin görüşlerinden çok arkadaş çevresinin görüşlerini önemser. Var olma sancısı ile çocuk yeni şeyler denemek, farklı girişimlerde bulunmak istemektedir.
Bu dönemde ergenlerin olumsuz gruplar oluşturup çeteleşmesi görülmektedir. Kendini ailesine karşı yeni bir birey olarak ispat edemeyen çocuk bu dönemde yetişkinlerin davranışlarını olumlu veya olumsuz diye ayırt etmeden kopyalama yoluna gidebilmektedir.
Örneğin yetişkinlerin sigara içtiklerini, yetişkinlerin alkol kullandıklarını, yetişkinlerin argo ve küfürlü konuştuklarını düşünerek bu davranışları tıpatıp kopyalayıp kendilerini ailelerine yetişkin olarak gösterme çabasında olurlar.
Anne babadan yeteri kadar ilgi görmediğini, onlar tarafından bir birey olarak kabul edilmediğini düşünen çocuk karşı cinsin gösterdiği en ufak bir ilgiyle kendisini çok daha değerli hissedip o kişiye karşı aşırı bağlanma yaşayacaktır. Ve o kişi ile birlikte doğru yanlış demeden her adımı atma eğiliminde olacaktır.
Ailelerin bu konularda çocuklarının güven duygularını sarsmayacak şekilde belirli mesafe ile gözlemlemesi ve bunu çocuğa hissettirmeden yapması çok önemlidir. Çocuk takip edildiğini ve her hareketinin izlendiğini fark ederse ailenin ona karşı güven duymadığı hissine kapılacak ve zaten gergin olan ilişkiler çok daha fazla içinden çıkılmaz bir hal alacaktır.
Çocuklar bu dönemde dış görünüşlerine çok fazla önem verirler. Saatlerce hazırlanmalar, ayna karşısında vakit geçirmeler olacaktır. Farklı imajlar oluşturmak ve kendilerini çevreye göstermek isterler. Örneğin kız çocukları makyaj yapmak, abartı giyinmek gibi farklı şeyler denemek isteyebilirler.
Burada ailelerin yapması gereken tamamen yasakçı bir tutum sergilemek yerine kontrollü bir şekilde çocuğun yapmak istediklerine fırsatlar sunup heveslerini almalarını sağlamak olacaktır. Aksi takdirde çocuk anne babaya karşı daha da inatlaşacak ve kendisi de benimsemese dahi o davranışta kalıcılık sağlayacaktır.
Çocuğun var olan duygusal karmaşa dönemi devam etmektedir ancak önceki dönemlere göre bir nebze durulma olacaktır. Anne baba ile çatışmalar artık eskiye nazaran daha azdır. Çocuk daha bağımsız bir birey olma çabasındadır ve aile ile geçirilen zaman azalırken arkadaşlarla geçirilen zaman artmaktadır.
Kararlar alınırken artık daha mantıklı davranmaktadırlar. Bu dönemde romantik ilişkilere ve cinselliğe önem verilmektedir. Hayranlık derecesinde tutkun oldukları rol modeller vardır. Yine bu dönemde sık sık umutsuzluğa kapılabilirler. Bu duygu durumu kısa süreli ise dönem özelliği sayılabilir fakat uzun süreli ise bir uzman desteğine başvurmak gerekir.
Dönemin en hassas ve en önemli konularından birisi cinsel gelişimdir. Çocuğun cinselliğe olan merakı ve ilgisi son derece fazladır bu dönemde. Aşk bu dönemin en önemli başlıklarından biridir ergen için.
Cinsel gelişimin bu kadar hızlı olduğu dönemde çocuklara gerekli bilgilerin verilmesi ve dürtülerini nasıl kontrol edeceği konularında bilgilendirilmesi son derece önemlidir. Aksi taktirde istenmeyen ilişkiler ve pişman olunacak sonuçlar ortaya çıkabilir.
Ergenlikle birlikte çocuğun yaratıcılık yeteneği de gelişecektir. Çocuk başarılı olmanın ona neler katacağını, sağlayacağı prestiji fark edecek ve kendisi de artık geleceğine yön verme isteğinde bulunacaktır.
Ergen başarılı olduğunu hissettiği alana yoğunlaşacak ve bu alanlarda geleceğe dair planlar kuracaktır. Burada önemli olan çocuğun ilgisinin ve yeteneğinin farkına varmasını sağlayıp gerçekçi hedefler koyarak bu hedeflerinin peşinde koşmasını sağlamak ve bu yolda anne baba olarak her zaman arkalarında destekçi olduğunu hissettirmek gerekmektedir.
Bu dönemde çocuğun sözü kesilmeden, gerçekten onlara değer vererek dinleyip sağlam iletişimler kurmak dönemi en az hasarla atlatmak açısından son derece önemlidir.
Çocuğun size göre aykırı olan görüşlerini küçümsemeden anlamaya çalışmak ve gerekirse ufak deneyimlerle bunun ne gibi sonuçlara yol açacağını çocuğun kendisinin fark etmesi için imkanlar sunmak faydalı olacaktır. Bunu yapmak yerine kolaya kaçıp çocukla zıtlaşmak, ona yasaklar koymak var olan ilişkiyi zedeleyecek ve istenmeyen davranışın daha da kalıcı olmasına neden olacaktır.
Bu dönemde çocuklar ailelerinin sürekli onlara nasihat veren kişiler olduğundan şikayetçi olmaktadır. Bu yüzden anne babaların sürekli “onu yapma, bunu yapma” şeklinde konuşmalardan kaçınıp, karşısındakinin bir yetişkin olduğunu bilerek ona göre tutumlar sergilemesi gerekmektedir.
Çocuğun sürekli olumsuz yönlerine odaklanmamalı, var olan başarıları ve çabaları da desteklenip tebrik ederek pekiştirilmelidir. Çünkü 15 yaş dönemindeki çocuklar her ne kadar yetişkinlik yolunda büyük adımlar atmış olsalar da hala onlar sizin takdirinize büyük önem vermektedirler.
Çocukla alakalı olmayan konularda dahi onun fikirlerini sormak ona kendini son derece iyi hissettirecektir. Çünkü fikirlerine değer verildiğinin bilinmesi onda yetişkinlik hissini arttıracaktır.
Çocuğunuzun konuşabileceği üçüncü bir kişinin var olmasını sağlamak faydalı olacaktır. Çünkü çocuk bu dönemde her şeyi anne babayla paylaşmayabilir.
WhatsApp
